Gölnur Cengiz ve Radio Sarajevo kitabı üzerine yazısı

Sevgili Engin Güneysu uzun süredir emek verdiği, üretim sürecinden haberdar olduğum Radio Sarajevo kitabını, beni mutlu eden bir not yazıp imzalayarak getirdi sağolsun.

(Bosna-Hersek savaşında insanların acımasızca soykırıma maruz kaldıkları dönemde 9 yaşında bir çocuk olan gazeteci Emine Seçeroviç’in ‘Kurşunların da rengi var’ kitabını henüz bitirmiştim üstelik. Denk gelmenin böylesi..)

Kitabın kapağındaki, kuytudan bakan ürkek gözden ayrılamadım bir süre. Sayfaları çevirmeye başlayınca ‘burası Radio Sarajevo, faşizme ölüm halka hürriyet-10 nisan 1945’ sloganı ile başladı hikaye..

Kitap kronolojik olarak kurgulanmış. Kış olimpiyatları-iç savaş-Srebrenitsa katliamı-duje rehabilitasyon merkezi ve günümüz Bosna’sı.. O coğrafyanın gerçekliği, etik değerlere saygılı görsel yorumlar ve radyo’nun haber anonsları ile harmanlanmış.

Duje’de başkaları için kaygılanan,aynı zamanda başkalarının da onlar için kaygılandığı yüzler sadece kendilerini değil, benzer kaderi paylaşan insanları da temsil ediyor. Bu süreci neden yaşadılar, başlarına neler geldi ve günümüzde ne değişti gibi düşüncelere yöneltiyor. İki ayrı sayfada farklı hallerine yer verdiği köpek fotoğrafında gördüğümüz geçmişteki delici-yok edici izleri silmeye çalışan boyalar gibi, uygulanan ‘iyileştirme’ çalışmaları ne derece başarılı oldu ki? 

Kitabın baskı maliyetini biraz daha artırmasına rağmen özen seviyesini gösteren ve akıllıca tasarlanmış ufak bir ‘geçmişe dönüş’ uygulaması ile Srebrenitsa’da yaşanan melanet, hüzne boğuyor insanı. (15 cm’lik bir kağıt parçasının yaptığına bakın!)

Yaşamın koordinatlarını yeniden belirlemeye çalışan günümüz Bosna’sında insanların ne kadarı umutlu diye merak ediyorum.. dans gösterisi için sırasının gelmesini bekleyen çocukların heyecanı nasıl da tatlı yansımış bakışlarına..

Çok net ki, Engin konuyu dert edinmiş, sürece odaklanmış, detayları eni-konu araştırmış; dünü anlamaya çalışmış, kendi özgün yorumuyla ve minik sekanslarla bugünü aktarmış. Deneyimini kıvamınca yerleştirmiş hikayeye.    

Bu derin içerik, güçlü fotoğraflar ve tasarımın ince detayları ile buluşunca da iyi bir çalışma çıkmış ortaya. Çift dil baskı bir diğer artı’sı. 

Merak edin, satın alın ve inceleyin en iyisi.. Çünkü kattığı çok şey var.